Hoe werkt een vaatwasser?

Een vaatwasser is een onmisbaar apparaat in de moderne keuken. Met een vaatwasser bespaar je tijd, water en energie, terwijl je vaat moeiteloos schoon wordt. Maar hoe werkt een vaatwasser precies? In deze uitleg lees je stap voor stap hoe jouw vaat weer stralend schoon uit de machine komt.

Het proces: van spoelen tot drogen

Elke vaatwasser volgt een vast proces om de vaat schoon te maken. Het begint met de voorbereiding: de machine pompt een laagje water op de bodem, dat door het verwarmingselement wordt verwarmd. Vervolgens start de spoelbeurt, waarbij warm water met hoge druk langs borden, bestek en glazen wordt gespoten. Hierdoor wordt het meeste vuil verwijderd. Tijdens het programma wordt het water meerdere keren ververst, afhankelijk van het gekozen programma. Zo zorgt de hoge druk er bijvoorbeeld voor dat zelfs aangekoekte resten van ovenschalen losweken.

Na het spoelen begint het echte wassen. Het water wordt via de sproeiarmen over de vaat verdeeld. Door de opgebouwde druk draaien de sproeiarmen en spuiten ze water uit kleine openingen. Het vaatwasmiddel wordt automatisch toegevoegd: het vaatwasblokje komt uit het vakje in de deur, mengt zich met het warme water en helpt de vaat schoon te krijgen. De sproeiarmen blijven draaien en voegen schoon water toe tot al het sop is weggespoeld. Denk bijvoorbeeld aan glazen met lippenstiftvlekken; het vaatwasmiddel en de krachtige waterstralen zorgen ervoor dat deze vlekken verdwijnen.

Tot slot volgt de droogfase. De vaatwasser blaast warme lucht door de vaat, zodat deze grotendeels droog wordt. Sommige modellen gebruiken hiervoor condensdroging of een ventilator. Grote pannen moet je soms nog even met een theedoek nadrogen, vooral na het koken van een uitgebreide maaltijd.

Het filtersysteem: essentieel voor een schone vaat

Tijdens het wassen stroomt het vuile water door een filter dat etensresten en vuil opvangt. Een schoon filter is belangrijk voor een goed resultaat. Maak het filter daarom regelmatig schoon, zodat de vaatwasser optimaal blijft werken en je vaat altijd schoon wordt. Na bijvoorbeeld een barbecue voorkomt een schoon filter dat resten zich ophopen en de machine verstoppen.

Het belang van juiste belading

Hoe je de vaat in de vaatwasser plaatst, heeft veel invloed op het eindresultaat. Zet de vaat niet te dicht op elkaar en zorg dat het water overal bij kan. Zo voorkom je dat sproeiarmen vastlopen en wordt alles goed schoon. Wanneer je bijvoorbeeld diepe kommen op elkaar stapelt, kan het water niet overal bij en blijven er etensresten achter.

Verschillende programma’s voor elk type vaat

Vaatwassers bieden verschillende programma’s, zoals eco, intensief en snel. Het eco-programma gebruikt minder water en energie, maar duurt langer. Als je bijvoorbeeld alleen kopjes en borden hebt, kun je met het eco-programma tot wel 6 liter water besparen per wasbeurt. Het intensieve programma is geschikt voor erg vuile vaat, zoals ovenschalen met aangekoekte resten, en gebruikt meer water en hogere temperaturen. Het snelle programma is korter, maar minder grondig en vaak minder energiezuinig. Jouw keuze bepaalt hoe het wasproces verloopt en hoeveel water en energie je gebruikt.

Glansspoelmiddel en zout voor het beste resultaat

Voor een glanzend en streeploos resultaat gebruikt de vaatwasser glansspoelmiddel en speciaal zout. Glansspoelmiddel zorgt dat water van de vaat afloopt, waardoor er minder vlekken en strepen ontstaan. Dit merk je vooral bij wijnglazen na een diner. Zout maakt het water zachter, zodat je geen kalkaanslag krijgt op je vaat en in de machine. Beide middelen dragen bij aan een schoon en glanzend resultaat.

Hoe verwarmt een vaatwasser het water?

Een vaatwasser verwarmt water met een ingebouwd verwarmingselement. Dit proces verloopt als volgt:

1. Watertoevoer: De vaatwasser neemt koud water uit de leiding zodra het programma start.
2. Verwarmingselement: Binnenin zit een elektrisch verwarmingselement, meestal onderin de vaatwasser.
3. Verwarming: Als het programma warm water nodig heeft, gaat er stroom door het verwarmingselement. Dit zorgt voor warmte. Het water stroomt langs het hete element en warmt zo op.
4. Thermostaat: Een thermostaat houdt de temperatuur in de gaten. Zodra het water warm genoeg is, schakelt de vaatwasser het verwarmingselement uit.
5. Wasfase: Het warme water wordt via de sproeiarmen over de vaat gespoten om alles schoon te maken. Denk bijvoorbeeld aan het verwijderen van vet van een braadpan na het bereiden van een stoofpot; het warme water zorgt ervoor dat het vet oplost en wordt weggespoeld.
6. Droogfase: Tijdens het drogen gebruikt de vaatwasser het verwarmingselement opnieuw. De warmte helpt het water op de vaat te verdampen. Sommige vaatwassers gebruiken hiervoor ook condensdroging of een ventilator.